Ακρόπολη Ελληνιστικών Χρόνων ( Καστρί )

Στο κέντρο της σημαντικής για το βασίλειο της Μακεδονίας χώρας των Τυμφαίων, οι οποίοι συμμετείχαν στην εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου με επικεφαλής τον στρατηγό Πολυπέρχοντα και ανάμεσα στους οικισμούς του Πολυνερίου και της Aλατόπετρας βρίσκεται σε υψόμετρο 1200 μ., το ύψωμα Kαστρί. Στη στρατηγική αυτή θέση εντοπίσθηκε και ερευνάται από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης η ακρόπολη μιας άγνωστης και αταύτιστης μέχρι σήμερα αρχαίας πόλης.

Η χρήση του χώρου ξεκινά από την νεολιθική εποχή, ωστόσο τα οικοδομικά λείψανα χρονολογούνται από το τέλος του 4ου αι. π.Χ. έως και τα μέσα του 2ου αι. π.Χ., με την οριστική καταστροφή της ακρόπολης κατά τη διάρκεια πολεμικής σύρραξης το που συνδέεται με την επικράτηση των Ρωμαίων στο βασίλειο της Μακεδονίας, περίπου έως το 150 π.Χ..

Την ακρόπολη περιέβαλλε οχύρωση, κτισμένη με ακανόνιστες πέτρες, η οποία πιθανά συνεχίζεται και στην πόλη κάτω από αυτήν. Η μέχρι σήμερα ανασκαφική έρευνα έφερε στο φως, στο μεσαίο άνδηρο του υψώματος, οχυρό περίβολο, πύργους και δυο πύλες. Σώζονται η μνημειακή δυτική πύλη και η ανατολική, σε χαμηλότερο άνδηρο. Στην ακρόπολη αποκαλύφθηκαν διάφορα οικοδομικά λείψανα μεταξύ των οποίων αυτά ενός άπτερου ναού με τη μορφή του μεγάρου διαστάσεων 18,80 μ. Χ 11,40 μ. και πρόναο διαστάσεων 5,03 μ.Χ.11,07 μ. ο οποίος ήταν προσβάσιμος με κλίμακα καθώς και τα θεμέλια και τα αρχιτεκτονικά μέλη μεγάλης δωρικής στοάς με δεύτερη κιονοστοιχία στον εσωτερικό της η οποία πιθανόν αποτελούσε πρόπυλο για την είσοδο στον χώρο του ιερού της ακρόπολης. Και τα δυο αυτά οικοδομήματα χρονολογούνται στο τέλος του 4ου αι. π.X. Ο χώρος καταστράφηκε τον 3ο αι. π.Χ., ωστόσο πολλά σημεία του ανοικοδομούνται και διατηρούνται έως τα μέσα του 2ου αι. π.Χ. όπως, τα οικοδομικά λείψανα μικρού οικοδομήματος ελληνιστικών χρόνων που θεμελιώθηκε πάνω σε στρώμα καταστροφής από φωτιά στο δυτικό τμήμα του ναού.

Τα ευρήματα των ανασκαφών όπως αρχιτεκτονικά μέλη, κεραμική εισηγμένη και τοπική της κλασικής και ελληνιστικής περιόδου, η πληθώρα μετάλλινων, χάλκινα και σιδερένια δαχτυλίδια, έλασμα ασπίδας, σιδερένιες αιχμές βελών,χρυσό ενώτιο με απεικόνιση λεοντοκεφαλής, νομισμάτων, κυρίως βασιλικές κοπές της Μακεδονίας και της Ηπείρου, οστέινα και σπαράγματα επιγραφών καταδεικνύουν την ύπαρξη ενός σημαντικού κέντρου του μακεδονικού βασιλείου που ελέγχει τους φυσικούς δρόμους από τη Mακεδονία προς τη Θεσσαλία και την Ήπειρο. Στο σημαντικό ιερό της ακρόπολης της πόλης λατρευόταν μια θεότητα η ταυτότητα της οποίας μέλλει να αποκαλυφθεί με την συνέχεια της ανασκαφικής έρευνας, ίσως όμως να συνδέεται με την παραδοσιακή λατρεία των Τυμφαίων προς τον Δία Δειπάτυρο η της μητέρας των θεών Ρέας.

Στο κατώτερο μέρος του λόφου βρίσκεται το μονόχωρο εκκλησάκι των Αγίων Θεοδώρων ο οποίος κτίσθηκε στις αρχές του 20ου αι.. Στην τοιχοδομή του έχουν χρησιμοποιηθεί αρχαίοι δόμοι ενώ φαίνεται ότι κτίσθηκε επάνω σε πύργο της αρχαίας οχύρωσης.

Πηγή / Βιβλιογραφία

Προσβασιμότητα: Ο αρχαιολογικός χώρος είναι υπό ανασκαφή και είναι κλειστός για το κοινό.