Γεφύρι Αζίζ Αγά (Τρίκωμο)

Το επιβλητικό γεφύρι του Αζίζ Αγά στον Βενέτικο ποταμό, παραπόταμο του Αλιάκμονα βρίσκεται πάνω στον εμπορικό οδικό άξονα των καραβανιών προς την Ήπειρο και την κεντρική -ανατολική Ευρώπη. Συνέδεε τους οικισμούς Τρίκωμο, Κοσμάτι, Κηπουριό και οδηγούσε στο Μαυρονόρος, σημαντικό κέντρο των βυζαντινών και μεταβυζαντινών χρόνων. Σύμφωνα με μαρτυρίες και μη σωζόμενη κτητορική επιγραφή κατασκευάσθηκε στα 1727 με χορηγία του οθωμανού αξιωματούχου Αζίζ Αγά ενώ αναφέρεται και από τον Έλληνα λόγιο του 19ου αιώνα, Ιωάννη Λαμπρίδη. Το γεφύρι, χτισμένο με ορθογωνικές ασβεστολιθικές πέτρες, είναι τρίτοξο μήκους 75μ., πλάτους 3μ. και μέγιστου ύψους 15μ. με συμπαγές λίθινο στηθαίο και καλντεριμωτό κατάστρωμα που υπερυψώνεται πάνω από τη μεγάλη καμάρα, έτσι που και από τις δύο πλευρές της σχηματίζονται κεκλιμένα επίπεδα. Τα τόξα του επιστέφονται με προεξέχουσα στενή ταινία από λαξευμένες πέτρες ενώ πάνω από τους προβόλους διαμορφώνονται υπερχειλιστές με τοξωτό υπέρθυρο. Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του αποτελούν το μεσαίο τόξο, με άνοιγμα 28μ., – το μεγαλύτερο τόξο στη Μακεδονία και ένα από τα μεγαλύτερα στον ελλαδικό χώρο και το σωζόμενο κουδούνι στο εσωράχιο της μεγάλης καμάρας που προειδοποιούσε για την απαγόρευση της διάβασης σε περιπτώσεις ισχυρών ανέμων. Όπως και σε άλλα πολύτοξα γεφύρια που παρουσίαζαν δυσκολίες κατασκευής, ιδιαίτερα στην θεμελίωση, το συνοδεύει θρύλος που θέλει τη μεγάλη καμάρα του γεφυριού να καταρρέει δύο φορές και τον Αζίζ Αγά να απειλεί τον πρωτομάστορα με αποκεφαλισμό. Τελικά, την τρίτη φορά το τόξο στεριώνει και ο ανώνυμος πρωτομάστορας, ο οποίος παρακολουθεί από απόσταση την όλη διαδικασία, δέχεται πλούσια αμοιβή από τον Αγά.

Πηγή / Βιβλιογραφία

Προσβασιμότητα: Περιορισμένη πρόσβαση, δεν διαθέτει ράμπα για καροτσάκια.